Oordeel en Plan H1 | Max Euwe

Je kan een groot gedeelte uit hoofdstuk 1 Geforceerd Mat of materieel voordeel volgen uit het beroemde boek ‘Oordeel en Plan’ van de enige Nederlandse wereldkampioen schaken Max Euwe.

Oordeel en Plan – De Strategie van het Schaakspel is één van het bekendste boek geschreven door Max Euwe. 

Het eerste hoofdstuk in het boek gaat over geforceerd mat of materieel voordeel. Daarin behandelt de schrijver aan de hand van partijen of partijfragmenten interessante stellingen die leiden tot mat of materieel voordeel.

De lezer kan aan de hand van diagrammen proberen zelf de beste zet te vinden. In de stellingen moet een geforceerd mat gevonden worden. In Stelling 4 en 5 is het de bedoeling dat je de stelling probeert te analyseren. Daar is geen geforceerd mat mogelijk. Na het laatste diagram kan je de oplossingen vinden. Onderaan het artikel kan je een video bekijken waarin alle diagrammen worden behandeld met een duidelijke uitleg.

Stelling 1

 Wit aan zet.

Stelling 2

Wit aan zet. Mat in 4

Stelling 3

Wit aan zet. Mat in 2

Stelling 4

Wit aan zet. Analyse-stelling

Stelling 5

Wit aan zet. Analyse-stelling

Nu de vraag wat je moet doen als je materieel voordeel hebt bereikt. Euwe zegt hierover het volgende:

Wat is mijn plan? Hoe moet ik mijn materiële voordeel in winst omzetten? Algemene opmerkingen:

1. De grote lijn is het spel door ruil te vereenvoudigen. Nooit tot elke prijs. dwz een ruil waarbij de stelling slechter wordt. De eindspelen T vs L, T vs T+P, T vs T+L en T vs P zijn remise. De vereenvoudiging mag niet te ver gaan. Laat een pion over.

2. Denk niet, dat de winst vanzelf komt. Willen we ons materieel voordeel tot zijn recht laten komen, dan moet het werken. Een Toren is alleen dàn meer waard dan Loper, als men ermee speelt en men dit stuk de grootst mogelijke activiteit kan verschaffen. Vermijd geen complicaties, tenzij deze grote risico’s opleveren. Het is een veel voorkomende fout, dat degene die materieel voordeel heeft behaald, de neiging heeft zich op zijn akkertje terug te trekken, een afwachtende houding aan te nemen..enz enz.. Dit is de slechtst denkbare tactiek, die reeds velen noodlottig is geworden.

3. Materieel voordeel komt het best tot zijn recht in de aanval. Speel dus agressief, maar natuurlijk niet roekeloos. Heeft men het initiatief dan worden bovendien de mogelijkheden voor een ongedwongen ruil (zie regel 1) aanzienlijk groter.

Oplossingen:

Stelling 1

  • 1.Pd2!,d6 2.Pxe4,dxe5 3.Pf6#

Stelling 2

  • 1.Pexf7+,Dxf7 2.Pxf7+,Kd7 3.Lb5+,c6 4.Te7#

Stelling 3

  • 1Df5!+,Pxf5 2.e6#

Stelling 4

  • 1.Dg4!,g6 2.Df4 zie verder uitwerking de video of de Lichess gameviewer.

Stelling 5:

  •  1.Df3!,Dg6 (1..,Dxf3? 2.Tg1+,Kh8 3.Lg7+,Kg8 4.Lxf6+) 2.Lxf8,Txf8 3.0-0-0,Kh8 4.Tdg1,Dh6 verdere uitwerking zie video of de Lichess gameviewer.

In de onderstaande video kan je het eerste gedeelte van hoofdstuk 1 Geforceerd Mat of materieel voordeel bekijken.